Vanmorgen opende de NOT: dé onderwijsbeurs van Nederland. Gratis toegankelijk voor iedereen, maar ook uit zijn voegen barstend van de uitgeverijen en adviseurs die hun aanpak en methodes proberen te slijten. De eerste vijf nieuwsitems op de site gaan over digitale tools die handig zouden zijn binnen het onderwijs. Ook het lezingen- en workshopprogramma staat in Utrecht de komende dagen bol van digitale tools, tips & tricks. Kennis lijkt minder belangrijk te worden. Wat je wilt weten, zoek je toch gewoon even op? Dat is een gevaarlijk misverstand.
Kinderen leren pas echt, schreef
Johannes de Visser nog niet zo lang geleden in de Correspondent, als zij hun waarnemingen en bevindingen overhevelen van hun sensorisch geheugen (de eerste overslaghaven in ons brein, waar onze indrukken binnen komen), naar hun langetermijngeheugen. Dat gaat niet vanzelf. Eerst zullen ze zelf iets moeten doen met wat ze zien, ruiken, horen, voelen of proeven. Dan pas wordt die informatie definitief opgeslagen en worden het stukjes oproepbare kennis. Er moet dus gewoon noeste arbeid verricht worden. Hardop lezen bijvoorbeeld, nabouwen of -tekenen, overschrijven – het ouderwetse handwerk, zeg maar.
Manfred Spitzer, hersenwetenschapper, vertelt in zijn boek Digiziek hoe dit precies in zijn werk gaat. En hoe dit proces ondertussen chronisch onder vuur ligt door de oprukkende digitale media. Tot in de kinderopvang aan toe, maar daarover binnenkort meer. We zetten informatie steeds minder diep om in kennis, omdat we het ons niet meer eigen maken via ons lijf. Terwijl ons wezen al eeuwen voorgeprogrammeerd is om dat te willen. Iedere tweejarige herinnert ons eraan: zélluf doen!
Het doel van een goede opvoeding of opleiding is dat iemand zelfstandig leert te functioneren, eigen doelen leert stellen en die na te volgen. Daarvoor is veel zelfbeheersing nodig; je mag je niet van je eigen weg laten afbrengen en je moet ‘je ding’ doen. Je moet hindernissen overwinnen zonder op te geven. Je moet kortstondige tegenslagen en inspanningen op de koop toe nemen om ver weg liggende doelen te bereiken (het uitzicht vanaf de bergtop). Bij dit alles is de weg het doel: wie zich met een kabelbaantje naar de bergtop laat vervoeren ervaart lang niet hetzelfde geluksgevoel als degene die op eigen kracht omhoog geklauterd is! Manfred Spitzer auteur Digiziek: pleidooi voor offline leven