Even vooropgesteld: ik ben geen tegenstander van digitalisering. We leven met beeldschermen, punt. Maar: wij zijn nog wel van de generatie die opgroeide zonder. We leerden schrijven met een pen op papier en waren jong toen er alleen op woensdagmiddag iets te zien was op tv. Verder moesten we onszelf maar zien te vermaken en dat hebben we gedaan.
Daar hebben we nog steeds profijt van, want onze hersenen vormden zich vooral in de vroegste jaren van onze jeugd. Kinderen van nu redden zich al prima met een touchscreen, vaak al voordat ze kunnen schrijven. In de VS is 33% van alle eenjarigen al in de weer met computers – dus nog voordat ze kunnen lopen of praten. In Duitsland is 70% van de twee- tot vijfjarigen een half uur per dag bezig met een Smartphone. Sommigen roepen dat je daar maar beter zo snel mogelijk mee kunt beginnen, omdat het in de toekomst niet veel anders zal zijn.
De wereld be-grijpen Dat laatste hoeven we niet te betwijfelen, maar wel dit: leren deze kinderen óók om zich sensomotorisch stevig te ontwikkelen op het moment dat hun hersenen snakken naar die waardevolle informatie? Ik heb het over plenzen met water, zandkastelen bouwen, huidcontact, bloemen plukken, blote voeten in het gras, de geur en warmte van een vuurtje meemaken, de wind langs je wangen voelen, muziek horen of een fijn verhaal? Al deze kleine en grotere sensaties helpen hen om in hun lijf te komen én om de wereld te be-grijpen – ook letterlijk. Onze hersenen kunnen niet downloaden. Ze kunnen zich alleen ontwikkelen (en zelfs enthousiast vermeerderen) doordat we zintuiglijk ervaren wat de gevolgen zijn van onze eigen experimenteerlust.
Ieder spelletje, elke knutsel, elk liedje en handspelletje stimuleert de aanleg van duizenden nieuwe hersenverbindingen. Daarom is het zo zorgwekkend dat beeldschermen oprukken in kinderdagverblijven, peuterspeelzalen en op kleuterscholen. Hoe vroeger en hoe vaker jonge kinderen in aanraking komen met beeldschermen, hoe minder zij bewegen. Daar worden ze dommer, dikker en minder empatisch van. Geen leuk verhaal, wel wetenschappelijk aangetoond.
Dus moeten wij als volwassenen niet wegkijken, maar ons durven afvragen wanneer digitale technologie echt toegevoegde waarde heeft. En wanneer niet. Eliant startte een petitie in Europees verband die de ruimte wil waarborgen voor de ontwikkeling van onze jonge kinderen. Juist om ervoor te zorgen dat ze kunnen uitgroeien tot competente gebruikers van technologie in de toekomst.
Ondertekenen kan op de Duitse site, maar ook vanaf onderstaande link. Fijn als je de petitie deelt!